Malenténdese, ás veces, aquela distinción que fixo o Señor entre as cousas de Deus e as cousas do César⁵⁹. Distinguiu Cristo os campos de xurisdición de dúas autoridades: a Igrexa e o Estado e, con iso, preveu os efectos nocivos do cesarismo e do clericalismo. Sentou a doutrina dun anticlericalismo san, que é amor profundo e verdadeiro ao sacerdocio –dá pena que a alta misión sacerdotal se rebaixe e envileza, mesturándose en asuntos terreos e mesquiños–, e fixou a autonomía da Igrexa de Deus e a lexítima autonomía de que goza a sociedade civil, para o seu réxime e estruturación técnica.

Pero a distinción establecida por Cristo non significa, de ningún xeito, que a relixión haxa de relegarse ao templo –á sancristía– nin que a ordenación dos asuntos humanos haxa de facerse á marxe de toda lei divina e cristiá. Porque isto sería a negación da fe de Cristo, que esixe a adhesión do home enteiro, alma e corpo; individuo e membro da sociedade.

A mensaxe de Cristo ilumina a vida íntegra dos homes, o seu principio e o seu fin, non só o campo estreito dunhas subxectivas prácticas de piedade. E o laicismo é a negación da fe con obras, da fe que sabe que a autonomía do mundo é relativa, e que todo neste mundo ten como último sentido a gloria de Deus e a salvación das almas.